علت افزایش وزن ناگهانی چیست

اکثر افراد نوسانات کاهش وزن یا افزایش وزن را در طول زمان تجربه می کنند. با این حال زمانی که فردی دچار افزایش وزن ناگهانی بدون هیچ دلیل واضحی شود، این حالت می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد.

همچنین موارد دیگری نیز وجود دارد که می تواند به افزایش وزن مربوط باشد و بیماری زمینه ای دلیل ایجاد چاقی نباشد که این موارد به شرح زیر است:

• مصرف بیش از حد غذا
• چرخه قاعدگی
• قبل از یائسگی
• کاهش متابولیسم با افزایش وزن
• احتباس آب به دلیل کم آبی یا نمک اضافی
• استرس، افسردگی یا اضطراب
• کمبود خواب

هر فردی که افزایش وزن ناگهانی را تجربه کند و موارد فوق علت آن نباشد،‌ همچنین کیفیت زندگی او را تحت تاثیر قرار داده باشد، باید به پزشک مراجعه کند. 

در ادامه مواردی را که منجر به افزایش وزن سریع در افراد می شود،‌ برای شما ذکر خواهیم کرد.

یکی از راهکارهای درمانی موثر که برای کاهش وزن چشمگیر و ایمن در نظر گرفته می شود، انجام اسلیو معده در کرج توسط متخصص جراحی لاغری است.

1. مصرف دارو و افزایش وزن ناگهانی

مصرف برخی از داروها می تواند منجر به افزایش وزن ناگهانی شود. در واقع عوارض جانبی برخی از داروها، چاقی است که افراد تا چند کیلو اضافه وزن را تجربه خواهند کرد.

مصرف داروهایی که می تواند افزایش وزن ناگهانی را به دنبال داشته باشد به شرح زیر است:

• تشنج
• دیابت
• فشار خون بالا
• افسردگی و اختلالات روانی

2. بی خوابی

تحقیقات نشان داده است که کمبود خواب می تواند منجر به افزایش وزن شود. در واقع تاخیر در چرخه خواب می تواند بر الگو غذا خوردن و خلق و خوی شما تاثیر بگذارد و در نهایت باعث پرخوری شود.

افراد کم خواب، کربوهیدرات های بیشتری نسبت به نیاز خود برای تامین انرژی مصرف می کنند که منجر به افزایش وزن می شود.

بیشتر بخوانید: چه ارتباطی بین چاقی و اختلالات خواب وجود دارد

3. ترک سیگار

برخی با ترک سیگار دچار افزایش وزن ناگهانی می شوند. در واقع نیکوتین منجر به کاهش اشتها می شود. علاوه بر این، از علائم ترک می توان به استرس اشاره کرد که در نهایت پرخوری را به همراه دارد.

تحقیقات نشان داده است که 1 کیلوگرم اضافه وزن در ماه اول پس از ترک سیگار طبیعی است. با این حال تغییرات وزنی برای هر فرد پس از ترک سیگار می تواند متفاوت باشد.

4. سندرم تخمدان پلی کیستیک

افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است متوجه شوند که در قسمت میانی بدن خود دچار افزایش وزن و تجمع چربی شده اند. 

در واقع سندرم تخمدان پلی کیستیک باعث می شود که تخمدان ها سطح بالایی از هورمون های جنسی مردانه را تولید کنند.

سایر علائم این عارضه به شرح زیر است:

• دوره های قاعدگی نامنظم
• موهای زائد در سینه یا شکم
• نازک شدن و ریزش مو
• آکنه
• ایجاد لکه های تیره در اطراف زیر بغل، سینه ها یا گردن

بیشتر بخوانید: آیا چاقی باعث ریزش مو می شود

با وجود اینکه درمانی برای سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود ندارد؛ اما، پزشک می تواند تغییراتی در شیوه زندگی شما مانند ورزش بیشتر و مصرف رژیم غذای سالم را توصیه کند که ممکن است منجر به کاهش علائم شود. داروهای هورمونی نیز می تواند به کنترل علائم کمک کند.

5. نارسایی قلبی

افزایش وزن ناگهانی یا تورم در نواحی خاصی از بدن به دلیل احتباس مایعات است و ممکن است نشانه ای از نارسایی قلبی باشد. 

محققان بر این باورند که افزایش وزن 1 یا 2 کیلوگرم در طی 24 ساعت می تواند نشانه ای از نارسایی قلبی باشد. تاثیر اضافه وزن بر کلسترول بالا را نمی توان نادیده گرفت.

نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که وزن فرد معمولا طی چند روز در حال نوسان است، اگر وزن آنها به حالت عادی برگردد و علائم دیگری نداشته باشند، افزایش وزن ناگهانی می تواند به دلیل نفخ یا احتباس مایعات باشد.

بیشتر بخوانید: چاقی و بیماری قلبی

اگر خون به آرامی به سمت قلب و از قلب جریان پیدا کند، بر عملکرد سایر اندام های اصلی بدن تاثیر می گذارد. در نتیجه در این حالت مایع در بافت ها جمع می شود که باعث افزایش وزن و تورم خواهد شد.

افراد ممکن است افزایش وزن همراه با تورم را در چنین قسمت هایی از بدن تجربه کنند:

• ناحیه معده
• مچ پا
• ساق پا

سایر علائم نارسایی قلبی به شرح زیر است:

• تجمع مایع در داخل ریه ها
• سرفه های مکرر
• تنگی نفس هنگام استراحت
• سرگیجه
• بی اشتهایی
• احساس مشکل هنگام خوابیدن

اگر فردی هر یک از این علائم را همراه با افزایش وزن ناگهانی یا تورم تجربه کرد، حتما باید به پزشک مراجعه کند.

بیشتر بخوانید: علت بازگشت وزن بعد از جراحی لاغری

6. مشکلات کلیوی

افزایش ناگهانی وزن یا تورم در بدن می تواند نشانه ای از بیماری کلیوی باشد، مانند نارسایی کلیه یا سندرم نفروتیک که آسیب به کلیه ها است.

اگر کلیه ها به درستی کار نکند، بدن مایعات را حفظ می کند و در نتیجه منجر به افزایش وزن می شود. 

کلیه های آسیب دیده قادر به حذف مواد زائد و مایعات از بدن به درستی نیست؛ بنابراین، این موارد در بافت ها تجمع پیدا می کنند.

تورم ناشی از مشکلات کلیوی معمولا پاها را درگیر می کند. از علائم دیگر این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خستگی
• عدم ادرار کافی
• ادراری کف آلود
• خارش
• از دست دادن اشتها
• گرفتگی عضلات
• درد مفصل
• سردرد
• مشکل در تمرکز یا سردرگمی

بیشتر بخوانید: درمان میگرن با کاهش وزن

7. سیروز

افرادی که افزایش وزن ناگهانی را تجربه می کنند و شکم آنها به نظر بزرگ می رسد، ممکن است نشان دهنده بیماری سیروز باشد. 

سیروز به وضعیتی گفته می شود که در آن بافت اسکار جایگزین بافت سالم در کبد می شود و می تواند باعث تجمع مایع در شکم شود.

سایر علائم سیروز به شرح زیر است:

• تورم مچ پا
• مشکلات تنفسی
• درد شکم

برای درمان چاقی ناگهانی بهتر است که با پزشک فوق تخصص جراحی های چاقی در کرج مشورت کنید.

8. مبتلا به دیابت هستید

دیابت نوع 1 و نوع 2 هر دو به کنترل انسولین جهت تنظیم سطح قند خون نیاز دارند. در افراد مبتلا به دیابت نوع 1، لوزالمعده اساسا انسولین کافی در بدن تولید نمی کند؛ بنابراین افراد که مبتلا به این بیماری هستند باید به طور منظم این هورمون را وارد بدن خود کنند.

انسولین این امکان را به بدن می دهد تا گلوکز یا قند را در بدن جذب کرده و از آن برای انرژی استفاده کند.

9. باکتری در روده رشد بیش از حدی دارد (SIBO)

روده برای عملکرد صحیح خود نیاز به باکتری های خوب مانند پروبیوتیک ها دارد؛ اما باکتری های بد نیز در دستگاه گوارش یافت می شوند.

زمانی که تعادل باکتری خوب و بد از بین برود، منجر به رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک می شود و در نهایت دچار عوارضی مانند تجمع گاز زیاد در شکم به همراه نفخ، اسهال یا حتی افزایش وزن ناگهانی می شوید.

10. افسردگی و اضطراب دارید

زمانی که استرس دارید، وارد حالت گریزی می شوید که در این مواقع آدرنالین به همراه دوز زیادی از هورمون کورتیزول دریافت می کنید، در نهایت منجر به ذخایر چربی می شود و عوارضی از جمله افزایش وزن ناگهانی را تجربه خواهید کرد.

11. کم کاری تیروئید دارید

زمانی که فردی دچار افزایش وزن ناگهانی می شود، اولین موردی که مورد بررسی توسط پزشک قرار می گیرد، تیروئید است. طبق آمارهایی که وجود دارد، از هر هشت خانم یک نفر دچار عارضه ای به نام اختلال تیروئید است.

غده تیروئید به صورت پروانه ای شکل در گردن قرار دارد و مسئول ترشح هورمونی است که متابولیسم را تنظیم می کند. اگر تیروئید کم کاری دارید، متابولیسم کند می شود و در نهایت افزایش وزن خواهید داشت.

این دسته از افراد دچار علائمی مانند کمبود انرژی، خستگی، ریزش مو، خشکی پوست، گرفتگی عضلات یا یبوست می شوند. در صورت افزایش وزن، هر یک از این موارد در نظر داشته باشید. در نهایت می توان با انجام آزمایش خون این عارضه را تشخیص داد.

بیشتر بخوانید: کم کاری تیروئید و چاقی

12. مبتلا به سرطان تخمدان هستید

در مواقع نادر، شکمی که در حال بزرگ شدن است می تواند به دلیل تومور تخمدان و تجمع مایع مرتبط با آن باشد. بیماران با وجود این بیماری دچار نفخ شکم می شوند و دیگر شلوارهای معمولی مناسب آنها نیست. 

گاهی اوقات تومور به قدری بزرگ است که منجر به اتساع شکم می شود. خانم ها بعد از یائسگی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان تخمدان هستند. 

اما به طور کلی خانم ها هر سن و سالی که دارند، باید مراقبت علائم ناشی از این بیماری از جمله احساس سیری خیلی سریع، درد در ناحیه پایین شکم و فشار وارد شدن بر مثانه باشند. در صورت تداوم نفخ باید به پزشک مراجعه کنید، به خصوص اگر سابقه خانوادگی این بیماری را دارید.