درد بالای معده نشانه چیست

درد بالای معده می تواند نشانه شرایط مختلفی از جمله سوء هاضمه، ورم معده، گاز معده و… باشد. بسته به علت ایجاد درد، درمان مناسبی برای آن در نظر گرفته می شود. معمولا راهکارهای درمانی شامل مصرف دارو و تغییر رژیم غذایی می شود.

درد معده یکی از عارضه های رایج گزارش شده از سوی بیماران است که همیشه خطرناک نیست. عواملی از جمله گاز معده یا ویروس معده که باعث ایجاد آن می شود شرایط جدی نیست؛ اما برخی از بیماری های زمینه ای نیاز به درمان پزشکی خواهد داشت. 

در این مقاله به شما توضیح می دهیم که شرایطی باعث ایجاد درد در بالای معده می شود.

گاز معده

به طور طبیعی گاز در دستگاه گوارش و روده ها ایجاد می شود. در صورت تجمع گاز احتمال ایجاد احساس نفخ، پری و فشار وجود دارد.

این حالت نیازی به درمان ندارد و طی چند ساعت برطرف می شود. در صورتی که این عارضه را همراه با تب، درد شدید یا استفراغ دارید، برای بررسی و درمان به پزشک مراجعه کنید. درد ناشی از گاز معده مشکل جدی نیست و با مصرف داروهای بدون نسخه کنترل می شود.

برای جلوگیری، باید آهسته غذا بخورید و از بلعیدن هوا جلوگیری کنید. همچنین مصرف برخی از غذاهای خاص باعث ایجاد درد ناشی از گاز معده می شود که باید آنها را شناسایی کرده و از مصرف آنها خودداری کنید.

سوء هاضمه

این حالت زمانی رخ می دهد که اسید بیش از حدی در معده وجود داشته باشد و پس از خوردن غذاهای اسیدی این حالت را احساس می کنید. این عارضه می تواند باعث ایجاد سوزش در قسمت بالای معده و حتی در دهان و گلو شود.

گاهی بیماران احساس می کنند که درد از قفسه سینه است. بیماری هایی مانند زخم معده، سرطان معده و رفلاکس معده از شرایطی هستند که می تواند منجر به سوء هاضمه شوند.

با مصرف داروهای بدون نسخه می توانید به کنترل شرایط خود کمک کنید. مواد غذایی محرک را شناسایی کرده و از مصرف آنها خودداری کنید.

بیشتر بخوانید: درمان رفلاکس معده با لاپاراسکوپی

گاستریت

این بیماری به سرعت ایجاد شده و بیمار طی مدت کوتاهی به آن دچار می شود. معمولا به دلیل عفونت باکتریایی مانند باکتری هلیکوباکتر پیلوری رخ می دهد.

گاستریت باعث تورم دیواره معده و ایجاد درد می شود. از دلایل مزمن این عارضه می توان به چنین مواردی اشاره کرد:

• سارکوئیدوز
• بیماری کرون
• بیماری های خود ایمنی
• ویروس در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف
• آلرژی
• مصرف الکل
• استفاده از NASID ها

مصرف آنتی بیوتیک به درمان عفونت باکتریایی کمک می کند. زمانی که این بیماری به صورت مزمن رخ دهد، در مرحله اول باید بیماری زمینه ای را تشخیص دهید، سپس برای درمان اقدام کنید.

ویروس معده

گاستروانتریت نوعی ویروس معده است که علاوه بر ایجاد درد بالای معده می تواند باعث اسهال، استفراغ و تهوع شود. در برخی از افراد پس از گذشت چند روز علائم برطرف می شود. 

باید از مصرف وعده های غذایی سنگین خودداری کرده و نوشیدنی میل کنید تا به کنترل استفراغ کمک کند. همچنین توجه داشته باشید که دچار کم آبی نشوید، به همین منظور باید نوشیدنی هایی مصرف کنید که الکترولیت به بدن می رساند و باعث برطرف شدن علائم می شود.

درد عضلانی

بسیاری از ماهیچه ها تا قسمت بالای معده گسترش پیدا می کند، درد ناشی از آسیب خفیف یا اسپاسم عضلانی می تواند منجر به درد بالای معده به صورت موقت شود.

درد با استراحت و ماساژ ملایم تسکین می یابد. گزینه های درمانی دیگر مانند استفاده از کمپرس سرد و گرم را نیز امتحان کنید.

آپاندیسیت

در صورت عفونت آپاندیس، آپاندیسیت رخ می دهد. در صورت عدم درمان، امکان پارگی آپاندیس وجود دارد و می تواند شرایط تهدید کننده ای ایجاد کند.

در مراحل اولیه این عارضه ممکن است فرد درد خفیفی را در اطراف ناف خود احساس کند؛ اما درد به قسمت بالای معده نیز گسترش پیدا خواهد کرد. با بدتر شدن عفونت، درد به سمت راست پایین نیز سرایت می کند.

سنگ کیسه صفرا

سنگ های صفراوی محتویات سخت کلسترولی دارند که می تواند در کیسه صفرا ایجاد شود. این عارضه همیشه باعث ایجاد مشکل نمی شود؛ اما گاهی اوقات مجرای صفراوی را مسدود می کند.

در صورتی که انسداد رخ دهد، می تواند باعث درد شدید در سمت راست بالای معده و همچنین خستگی و استفراغ شود.

برخی مواقع جراحی برای رفع مشکلات ناشی از سنگ کیسه صفرا باید انجام گیرد. به طور مثال زمانی که سنگ های صفراوی باعث مسدود شدن مجرای کیستیک شود، پزشک کیسه صفرا را خارج می کند.

مشکلات کبد یا پانکراس

اندام های لوزالمعده، کبد و کیسه صفرا برای کمک به هضم با یکدیگر کار می کنند، هر سه اندام در قسمت راست بالای معده قرار گرفته اند.

برخی مواقع سنگ صفراوی درمان نشده باعث مسدود شدن مجاری صفراوی می شود و در نهایت درد در کبد یا پانکراس را احساس می کنید.

بیماری های کبدی مانند هپاتیت می تواند منجر به درد کبد شود. پانکراتیت که همان التهاب پانکراس است نیز باعث ایجاد درد خواهد شد. موارد دیگری مانند سرطان کبد یا پانکراس از دیگر موارد نادر است. 

راهکار درمانی مناسبی که برای این بیماری در نظر گرفته می شود، به علت زمینه ای آن بستگی دارد. افرادی که مبتلا به پانکراتیت هستند گاهی برای دریافت مایعات و تحت کنترل بودن شرایط نیاز به بستری ماندن در بیمارستان دارند.

بیماری های کبدی نیاز به مصرف دارو دارند و در صورت پیشرفته شدن بیماری، پیوند کبد نیز انجام می گیرد.

انسداد روده

در صورت ابتلا به انسداد روده، عبور هر چیزی را دشوار یا غیر ممکن می کند. این حالت باعث درد شدید، یبوست و مشکل در هضم و جذب غذا می شود.

انسداد روده یک وضعیت اورژانسی است؛ زیرا احتمال پارگی روده وجود دارد و ممکن است عفونی شود.

مصرف داروهای تجویزی، مسکن و نوشیدن مایعات می تواند کمک کننده باشد. در برخی موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی برای رفع انسداد داشته باشید.

دیورتیکولار

کیسه های کوچکی به نام دیورتیکولار ممکن است در روده ها به خصوص روده بزرگ ایجاد شود. این کیسه ها با عنوان دیورتیکولوز نیز شناخته می شود.

زمانی که این کیسه ها عفونی و ملتهب شود، بیمار درد شدید شکمی را احساس می کند. التهاب دیورتیکول به عنوان دیورتیکولیت شناخته می شود.

قسمتی که درد را احساس می کنید، به محل ایجاد دیورتیکول ها بستگی دارد. با وجود اینکه امکان ایجاد دیورتیکول ها در قسمت پایینی روده شایع تر است؛ اما احتمال ایجاد آن در قسمت بالایی روده نیز وجود دارد و در نهایت باعث درد بالای معده می شود.

با مصرف رژیم غذایی سرشار از فیبر و پروبیوتیک ها می توانید به کنترل و تسکین آن کمک کنید، آنتی بیوتیک ها به درمان دیورتیکولیت کمک می کند.

در صورتی که عفونت بدتر شود و از بین نرود، پزشک در نهایت عمل جراحی را برای درمان انجام خواهد داد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در اغلب مواقع بیماران باید چند ساعت منتظر بمانند تا متوجه شوند که آیا درد بالای معده بدون درمان برطرف می شود یا خیر. در صورتی که درد پس از گذشت چند ساعت ادامه داشت یا بدتر شد، باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید.

با وجود این علائم نیاز به مراجعه به پزشک دارید:

• ادامه دار بودن استفراغ بعد از ۱۲ ساعت
• تب همراه با درد شکم
• درد شکم به دنبال آسیبی مانند ضربه به معده
• درد پس از مصرف داروی جدید
• درد معده در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف به دلیل اچ آی وی، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و شیمی درمانی

در این مواقع نیاز به مراقبت های فوری دارید:

• درد شدید در سمت راست بالای شکم
• درد غیر قابل تحمل
• درد معده و مدفوع سفید رنگ یا کم رنگ
• درد بالای معده در صورت بارداری
• ایجاد علائم کم آبی شدید مانند ترک خوردن لب ها، خشکی پوست، ادرار نکردن، سرگیجه یا گودی چشم